ECW heeft op Agriport een warmtenet gerealiseerd van ongeveer 7 kilometer. Via dit leidingwerk brengen we duurzame warmte naar onze klanten. Onze klanten gebruiken zodoende minder aardgas en hoeven daarom minder gebruik te maken van eigen aardgas installaties. De warmtebehoefte van onze klanten is net zoals bij iedereen thuis hoog in de winter en laag in de zomer. Om in deze vraag zo duurzaam mogelijk te voorzien heeft ECW een aantal verschillende technieken in gebruik.
ECW heeft aardwarmte installaties ontwikkeld op Agriport. In 2022 is de aardwarmte tak afgesplitst naar Ennatuurlijk Aardwarmte. Aardwarmte-installaties zijn duur om te bouwen, maar het is relatief goedkoop om de installatie te laten draaien. Die moet dus veel uren maken. De opgewekte warmte is met name geschikt voor de basisvraag aan warmte. De warmteopslag (Hoge Temperatuur Opslag, HTO) helpt zowel om de aardwarmte-centrales te laten draaien als om de warmtelevering en betrouwbaarheid in de winter te vergroten. HTO is nog erg nieuw en daarom onderdeel van een Europees Onderzoeksprogramma, zie ook HTO.
Bovenstaande figuur geeft duidelijk ons productieplan weer voor Agriport.
ECW heeft op Agriport een Bio-energiecentrale ontwikkeld. Ook deze installatie is afgesplitst in 2022 naar Ennatuurlijk Aardwarmte. Biomassa (o.a. houtsnippers) wordt gezien als een overgang totdat betere technieken zich bewezen hebben. Nederland was in ieder geval tot 2019 houtsnipper exporterend. Ondanks dat er mogelijk duurzamere toepassingen zijn voor resthout gebeurde dit niet en werd het geëxporteerd.
Ennatuurlijk Aardwarmte verwacht de biomassa-centrale tot medio 2032 in te zetten voor de winterpiek. Daarna bijvoorbeeld als back-up. Tegen die tijd gaan we er vanuit dat de HTO-installatie zich bewezen heeft en we andere warmtebronnen gebruiken en meer HTO-installaties bijbouwen. Zo blijft de warmtemix op de warmtenetwerken van ECW continu in beweging. Naast de duurzame warmte komt de rest van de warmtebehoefte van gasgestookte WKK’s en ketels.
Aardwarmte (Geothermie)
Aardwarmte of geothermie is de duurzame winning van warmte diep uit de aarde. Via een buis wordt heet geowater van grote diepte opgepompt. Na de winning van de warmte wordt het afgekoelde water met een andere buis weer terug de grond in gepompt. ECW Energy is een grote aardwarmte-producent, met in totaal 5 ‘doubletten’. Een doublet is een put met twee buizen voor het oppompen en terugpompen. Meer informatie over aardwarmte vind je op de site allesoveraardwarmte.nl
ECW heeft in 2019 circa 500.000 MWh* aardwarmte geproduceerd. Hiermee hebben de kwekers in het Grootslag en op Agriport circa 55 miljoen kubieke meter aardgas bespaard vergeleken met verwarmen met een gasketel!
Dit is wat je met 1 kubieke meter gas uit Groningen kan doen:
ECW heeft momenteel twee locaties voor aardwarmte: Agriport Middenmeer en het Grootslag Andijk/Wervershoof. In Agriport heeft ECW 3 aardwarmtedoubletten (6 putten). De eerste putten op Agriport zijn in 2014 in gebruik genomen. De putten zijn circa 2250 meter diep. Vanaf die diepte wordt water van ongeveer 92 graden Celsius opgepompt. In Andijk heeft ECW 2 aardwarmtedoubletten (4 putten). Die zijn iets minder diep, het water is ongeveer 84 graden.
Als het hete water boven komt, gaat het eerst door een tank die water en meegekomen gas scheidt. Het water gaat daarna via filters naar de warmtewisselaars. Dit zijn installaties met heel veel dunne platen titaniumstaal. Aan de ene kant van de plaat stroom het hete opgepompte water en aan de andere kant koud water uit ons leidingennet. De hitte wordt via de plaat doorgegeven. Het koude water is nu warm tot heet en kan naar de kassen.
Het afgekoelde aardwarmte-water gaat nog een keer door een filter voordat het schoon diep de grond in gaat. Na circa 10-20 jaar komt dit water weer bij de put uit. Het is dan opnieuw opgewarmd door de aardwarmte. Zo kan dit vele keren herhaald worden. Uiteindelijk zal de temperatuur iets zakken maar dat is nog steeds goed bruikbaar.
Bio-energie
Een bio-energiecentrale produceert warmte voor de glastuinbouw. Dit gebeurt door het verbranden van snoei- en resthout. Met de warmte die vrijkomt worden de kassen verwarmd. Bij de verbranding van het hout komt natuurlijk rook vrij. Deze rookgassen worden op een slimme manier gefilterd om vuile stofdeeltjes en stikstof er zo veel mogelijk uit te halen. Wat de lucht in gaat, is dus zo schoon mogelijk. Veel schoner dan de rook van een open haard of houtkachel.
ECW gebruikt de bio-energiecentrale op Agriport alleen voor pieken in de de winter. In de zomer staat de centrale uit. Zo gebruiken we resthout alleen in de winterperiode. Zie ook de toelichting bij warmte voor de inpassing van bio-energie in het warmteprofiel.
In Andijk is een bio-energiecentrale van de firma Host aangesloten op het netwerk van ECW. Zij maken naast warmte ook stroom. Deze elektriciteit gaat via een kabel rechtstreeks naar de aardwarmte-centrale van ECW en levert stroom voor de pompen. Stroom die niet nodig is, gaat naar het landelijke net.
Hoge temperatuur opslag
In 2021 is de eerste Hoge Temperatuur Opslag (HTO) op Agriport in gebruik genomen.
In de zomer wordt koud grondwater opgepompt en opgewarmd via een warmtewisselaar met warmte uit de aardwarmte-centrale. Dit opgewarmde water gaat weer terug in de bodem in een andere grondlaag. Dit is de HTO, de Hoge Temperatuur Opslag.
In de koude maanden is de vraag vanuit de kassen groter dan wat de aardwarmte-centrale kan leveren. Dan springt de HTO bij. Door het in de bodem opgeslagen warme water weer op te pompen, gaat deze warmte via een warmtewisselaar naar het CV-systeem van de kassen.
Dit proces wordt jaarlijks herhaald. In de zomer wordt warmte opgeslagen en in de winter wordt deze warmte afgegeven. Zo maken we met een combinatie van technieken een duurzaam totaalsysteem. We besparen met de HTO ruim 2,2 mln Nm3* aardgas. Dat is voldoende voor een heel jaar voor 1500 huishoudens.
De HTO van ECW is onderdeel van het Heatstore-onderzoek binnen het programma Geothermica van de EU.
Het rapport, geschreven als onderdeel van het Geothermica-project HEATSTORE, kun je hier vinden.
HTO is – zodra succesvol bewezen- ook te gebruiken voor andere warmtebronnen zoals voor opslag van zonthermie en proceswarmte.
